Album Maksa i Aleksandra Gierymskich





_
Wśród publiczności interesującej się przedmiotem — bajką w powieści, słowami w arii, anegdotą w obrazie — dzieło prawdziwe, a nawet arcydzieło sztuki nie może wywołać
wrażenia samą artystyczną swoją stroną, zwłaszcza jeżeli krytyka w sprawozdaniach z wystawy nigdy nie wychodzi poza opis treści, podszyty tu i owdzie banalnymi uwagami o środkach
technicznych, i tym sposobem nie budzi gustu do sztuki jako takiej.
Obrazy, które swoją treścią nie zaczepiają o kwestie bieżące, polityczne, społeczne czy nawet etyczne, które nie podchodzą pod kompetencję erudytów wszelkiej nazwy, które nie
dają łatwego materiału do rozmów i rozpraw w salonach, są z góry skazane na dłuższe lub krótsze zapoznanie.
Wszakżeż dopiero wiek XIX, i to prawie w drugiej swojej połowie, odkrył sztukę holenderską: przed trzydziestu laty można jeszcze było kupić za bezcen głowę lub nawet cały obraz
Franciszka Halsa, o którego dziś wszystkie galerie się dobijają.
Z chwilą kiedy w malarstwie zaczęto szukać i dopatrywać się idei, sztuka malowania poszła w poniewierkę: malarstwo dla malarza stało się środkiem.
« Jeżeli na zakręcie ścieżyny w lesie — pisze H.
Taine w pierwszym tomie swej _Podróży po Włoszech _— widzicie sarnę, jak wysuwa głowę i słucha, to ruch odchylenia szyi wydaje się wam wdzięcznym i czujecie falowanie miękkie,
które za pierwszym szelestem przemknie się po jej grzbiecie i rzuci ją poprzez wyręby.
Jeżeli koń mający skoczyć osadza się przed wami na zadzie, to czujecie nabrzmienie mięśni, które go wspinają na nogach, i wtenczas przez sympatię interesujecie się tą postawą
i tym wysiłkiem. Nie życzycie sobie nic innego, nie żądacie w dodatku sielanki moralnej, intencji psychologicznej, o jakie stara się Landseer (angielski malarz zwierząt).
W takim duchu trzeba rozpatrywać obrazy wielkiego wieku we Włoszech; wyraz zaczyna się później, z Carracciami; około 1500 roku zaś ludzi zajmuje zwierzę ludzkie i jego przydatki,
to jest strój mało złożony i wolny.


<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 Nastepna>>